Književna kretanja u nedelju 22. septembra označila su završetak 33. okupljanja pod svodove zadužbine Nadežde Petrović u prostoru Umetničke kolonije u Sićevu. Laureat nagrade Ramonda serbika za 2024. godinu je Pero Zubac, dobitnik priznanja Sićevačke vizije je Dimitrije Milenković, a Mikina čaša pripala je Igoru Trpčeskom.
Pokrenuta je tema Kolonije: Od Branka do Branka – Začarani krug mladalačke lirike i održan Okrugli sto: Krimić u književnosti. Učesnici su posetili nekoliko škola i obnovili manifestaciju Pesnički Miljkovac – Ljubi Stanojeviću u čast, ali i održali tri večeri Književnih autoportreta u Narodnoj biblioteci u Nišu. A biblioteci je gost ovogodišnje kolonije, gospodin Igor Ril, nekadašnji glavni i odgovorni urednik časopisa National geographic na srpskom jeziku, darivao vrednu kolekciju američkih izdanja ovog lista.
Međunarodna 33. Književna kolonija Sićevo je otvorena, u utorak 17. septembra, na svečanosti kojoj je pristustvovao gradonačelnik Niša, gospodin Dragoslav Pavlović, kao i više gradskih zvaničnika Niša i mnogobrojni ljubitelji književnosti.
Učesnici međunarodne 33. Književne kolonije Sićevo
Pero Zubac (1945, Nevesinje), srpski književnik, novinar i kulturni radnik. Laureat nagrade Ramonda serbika za 2024. godinu.
Živojin Rakočević (1964, Morača), srpski novinar, pisac i kulturni radnik, poznat po svom dugogodišnjem aktivizmu i zalaganju za očuvanje srpske kulture na Kosovu i Metohiji.
Bojan Vasić (1985, Banatsko Novo Selo), srpski pesnik i književni kritičar. Između ostalog, laureat Nagrade Branko Miljković
Vitomirka Trebovac (1980, Novi Sad), srpska pesnikinja i urednica. Aktivna u književnom i kulturnom životu Novog Sada, gde radi kao urednica i organizatorka u knjižari i izdavačkom centru Bulevar Buks.
Uroš Dimitrijević (1991, Niš), srpski književnik i novinar. Laureat nagrade Politikinog zabavnika za najbolji roman za mlade 2023. godine
Aleksandar Lukić (1957, Mišljenovac), srpski pesnik, esejista, urednik i izdavač. Laureat između ostalog Brankove nagrade, nagrade Milan Rakić i Drainčeve nagrade.
Milica Sniva (1986, Beograd), pseudonim Milice Marković, srpske književnice. Na repertoaru Ateljea 212 predstava po njenom romanu Simptomi.
Igor Trpčeski (1974, Prilep), makedonski dramski umetnik i pesnik. Osnivač Uduženje građana Teatarska Rabotilnica Prilep.
Marko Poropatić (1984, Beograd), srpski pesnik. Laureat nagrade Milutin Bojić.
Stefan Marković (1988, Leskovac) srpski novinar i pisac. Njegov debitantski roman Pokojnik drugog reda (Laguna, 2022) osvojio je književnu nagradu Miroslav Josić Višnjić.
TEMA KOLONIJE: Od Branka do Branka – Začarani krug mladalačke lirike
Moderator: dr Aleksandar Kostadinović
Sa stanovišta kulture pamćenja, čak ni u individualnoj ravni mi ne memorišemo svaku pojedinačnu stvar koja nam se ikada dogodila, zbog čega je i kolektivno pamćenje tako uređeno da mapira događaje i ličnosti iz prošlosti, koji su sa stanovišta određenog društva vredni memorisanja, a književni jubileji jedno su od institucionalnih oruđa u te svrhe.
Ove godine navršava se dvesta godina od rođenja Branka Radičevića (1824–1853) i devedeset godina od rođenja Branka Miljkovića (1934-1961), što je dobar povod da iznova posvetimo pažnju književnom opusu dvojice pesnika, njihovom književnoistorijskom značaju i recepciji danas. Iako je reč o slučajnom ukrštaju datuma, uporedno sagledavanje njihovih književnih i životnih sudbina otkriće više analogija nego što bi se u prvi mah očekivalo, pre svega u domenu istorije delovanja.
Pojava, vrednost i uticaj dvojice pesnika imale su karakter „književne eksplozije čiji odjeci u srpskoj kulturi i danas ne prestaju”, kako je to primećeno povodom jednog od njih. Obojica su tvorci prekretničkih knjiga koje su značajno preusmerile potonje tokove srpskog pesništva. I jedan i drugi su inspirativne podsticaje tražili u suvremenom evropskom pesništvu i domaćoj književnoj tradiciji, uspešno ostvarivši kreolizaciju drevnog pesničkog nasleđa i aktuelnih poetskih traženja.
Smrt, koja tako rano opseda stihove obojice, okončaće njihove pesničke karijere pre navršene tridesete godine, što će tumačima uvek i iznova nametati hipotetički narativ o mogućim daljem razvoju njihovog stvaranja i o neostvarenim dometima.
Ubrzo nakon njihovih smrti razvio se svojevrstan „mit o pesniku” i podražavlački kult, koji se ogledao u epigonskom recikliranju markantnih obeležja njihovih poetika, za šta je još Laza Kostić skovao izraz „brankomanija”, sasvim opravdan i primeren u oba slučaja.
Iz svih ovih, ali i brojnih nepomenutih razloga predlažemo neke od okvirnih tema našeg razgovora povodom dvostrukog jubileja: društvena uloga i značaj pesništva nekad i danas, tema smrti u pesništvu Branka Radičevića i Branka Miljkovića, narodno stvaralštvo i savremene poetska praksa, (ne)prevaziđeni usud „mladalaštva” srpske lirike, značenje i razvoj motiva mrtve drage u srpskom pesništvu.
OKRUGLI STO: Krimić u književnosti
Moderator: dr Dejan Milutinović
Razgovor se vodio kroz nekoliko tematskih krugova. Vreme izlaganja po krugu bilo je pet do deset minuta. Nakon svakog kruga sledila je diskusija u kojoj se, bez vremenskog ograničenja, polemisalo o pomenutim problemima.
Iz teorijskog i/ili praktičnog iskustva bilo je reči o sledećim temama:
– O žanru krimija/detektivike (teorija, istorija, praksa)
– odnos krimija/detektivike prema drugim žanrovima (hororu, fantastici, akcionom, ratnom, vesternu i sl.)
– Stvarnosti, istorija i fikcija vs krimi/detektivika
– Krimi/detektivika u doba veštačke inteligencije
– Zaključne napomene: stvaralački odnos učesnika prema žanru.
Učesnici Okruglog stola: Vanja Bulić, Branislav Janković, Đorđe Bajić, Anja Mijović, Dušan Cicvara, Zoran Janković, Srđan Savić, Dejan Dabić i dr Dejan Milutinović.
PROČITAJ JOŠ
